Doğan Volkan MAZMAN

İstanbul’da Deprem Sonrası Gayrimenkul Piyasası: Fırsatlar ve Zorluklar

Geçtiğimiz hafta İstanbul ve çevresinde meydana gelen deprem, hem bireylerin hem de gayrimenkul piyasasının dinamiklerini derinden etkiledi. Deprem korkusunun taze olduğu bu günlerde, birçok vatandaş daha güvenli yapılara taşınma arayışına girerken, satılık ve kiralık konut piyasasında da ciddi bir hareketlilik başladı. Bu süreç, hem fiyatlara doğrudan yansıdı hem de sektörde etik tartışmalarını beraberinde getirdi. İstanbul genelinde artan talep, sağlam yapıların önemini bir kez daha gözler önüne sererken, ne yazık ki bazı fırsatçıların bu durumu kötüye kullanarak fiyatları fahiş oranlarda artırdığı da gözlemleniyor.

Bu yazıda, depremin İstanbul’da gayrimenkul piyasasına etkilerini, satılık ve kiralık fiyatlardaki değişimleri, piyasa hareketliliğini ve oluşan fırsatçılığı kapsamlı bir şekilde ele alacağız.

Fiyatlardaki Değişim

Deprem sonrasında İstanbul genelinde satılık ve kiralık gayrimenkul fiyatlarında gözle görülür bir artış yaşandı. Özellikle yapı denetimi sonrası inşa edilmiş, sağlam raporlarına sahip yeni binalara olan talep ciddi şekilde yükseldi. Bu artan talep, bazı bölgelerde satılık konut fiyatlarının %10 ila %20 arasında artmasına neden olurken, kiralık daire fiyatlarında da benzer oranlarda yükselişler gözlendi.

Özellikle Anadolu Yakası’nda Kadıköy, Maltepe, Ataşehir gibi ilçelerde, Avrupa Yakası’nda ise Bakırköy, Şişli, Beşiktaş, Sarıyer gibi nispeten yeni ve depreme dayanıklı yapı stokuna sahip bölgelerde fiyat artışları daha belirgin oldu. Zemin yapısının sağlam olduğu bilinen ve yapılaşmanın yeni olduğu Başakşehir, Beylikdüzü gibi bölgelerde de benzer şekilde fiyatlar yükselişe geçti.

Büyükçekmece’nin Alkent bölgesi, güvenli ve prestijli bir yaşam arayanlar için ön plana çıkan bir yer haline geldi. Alkent, özellikle lüks konut seçenekleri ve sakinlerine sunduğu yüksek yaşam standardı ile dikkat çekiyor. Bu bölgede villa tipindeki mülkler, hem satılık hem de kiralık piyasasında büyük bir talep gördü. Güvenlikli siteler içindeki villalar ve özel mülkler, fiyatların hızla artmasına yol açtı. Alkent’teki fiyat artışı, %20’ye kadar yükseldi. Yatırımcılar ve yeni ev arayışındaki kişiler, bölgedeki bu gelişmeleri fırsat olarak değerlendirdi ve ilgilerini bu bölgeye yönlendirdi.

Kiralık konut piyasasında ise, özellikle sağlam raporlu, az katlı binalarda yer alan dairelere yönelik yoğun bir talep oluştu. Depremin ardından ev sahiplerinin bazıları kiralık fiyatlarına kısa sürede ciddi zamlar yaparken, kiracılar da güvenli yapılar için daha yüksek kira bedellerini göze almaya başladı.

Piyasa Hareketliliği

Deprem sonrası İstanbul gayrimenkul piyasasında ciddi bir hareketlilik yaşandı. Güvenli ve sağlam yapıları barındıran bölgelerde talep artışı gözlemlendi. İnsanlar, hem güvenli hem de uzun vadede değer kazanması beklenen konutları tercih etmeye başladı. Özellikle yeni yapılar ve deprem yönetmeliğine uygun binalar, alıcılar tarafından daha fazla ilgi görmeye başladı.

Büyükçekmece’nin Alkent bölgesi, güvenli ve prestijli bir yaşam arayanlar için ön plana çıkan bir yer haline geldi. Alkent, özellikle lüks konut seçenekleri ve sakinlerine sunduğu yüksek yaşam standardı ile dikkat çekiyor. Bu bölgede villa tipindeki mülkler, hem satılık hem de kiralık piyasasında büyük bir talep gördü. Güvenlikli siteler içindeki villalar, fiyatların hızla artmasına yol açtı. Alkent’teki fiyat artışı, %20’ye kadar yükseldi. Yatırımcılar ve yeni ev arayışındaki kişiler, bölgedeki bu gelişmeleri fırsat olarak değerlendirdi ve ilgilerini bu bölgeye yönlendirdi.

İstanbul genelinde ise, yeni inşa edilen ve deprem dayanıklılığına sahip binalara olan talep arttı. Yüksek katlı binalara olan ilgi azalırken, güvenli yapılar tercih edilmeye başlandı.

Fırsatçılık ve Etik Dışı Davranışlar

Deprem gibi doğal felaketler, piyasada her zaman fırsatçıların ortaya çıkmasına neden olur. İstanbul’daki gayrimenkul piyasasında da benzer bir durum gözlemlendi. Depremin ardından bazı ev sahipleri, kiralık ve satılık fiyatlarını abartılı şekilde artırarak, vatandaşların korku ve endişelerini fırsata çevirmeye çalıştı. Bu tür etik dışı davranışlar, özellikle güvenli ve sağlam yapılara olan talebin arttığı bu dönemde daha belirgin hale geldi.

Bazı mülk sahiplerinin, sağlam raporlarına sahip binalarda fiyatları %30’a varan oranlarda artırması, alıcı ve kiracılarda ciddi bir rahatsızlık yarattı. Bu tür fırsatçılıklar, piyasa dengesini bozarken, aynı zamanda deprem sonrası güvenli konut arayışında olan vatandaşları daha da zor durumda bıraktı. Ayrıca, bazı kiralık daire sahiplerinin, önceden belirlenmiş fiyatların çok üzerine çıkarak, yalnızca kısa vadede kazanç sağlamak amacıyla fiyatları şişirmesi, sektörde etik sorunları gündeme getirdi.

Fırsatçılıkla mücadele etmek ve piyasadaki adaletsiz fiyat artışlarını engellemek için, yetkili mercilerin denetimleri arttırması ve fiyat düzenlemeleri yapması önemlidir. Ayrıca, tüketicilerin de dikkatli olup, güvenilir emlak danışmanları ile çalışarak, gerçek piyasa koşullarını öğrenmeleri gerekmektedir.

Deprem sonrası gayrimenkul piyasasında yaşanan bu hızlı değişim, hem yatırımcılar hem de kiracılar için dikkat edilmesi gereken bazı noktaları gündeme getiriyor. Uzmanlar, özellikle deprem dayanıklılığına sahip yapıları tercih etmenin, uzun vadeli güvenli ve karlı bir yatırım olacağına dikkat çekiyor. Ayrıca, yatırım yaparken sadece fiyat artışlarını değil, yapının sağlamlık raporunu ve zemin etütlerini de göz önünde bulundurmanın önemli olduğu vurgulanıyor.
1. Deprem Raporu ve Yapı Denetimi:
Alıcıların ve kiracıların, özellikle eski yapıları tercih ederken mutlaka yapı denetim raporlarını talep etmeleri gerektiği ifade ediliyor. Ayrıca, deprem yönetmeliğine uygun olmayan binalardan kaçınılması gerektiği, uzun vadede güvenlik açısından kritik bir faktör.
2. Bölge Seçimi:
İstanbul gibi büyük bir şehirde, yerleşim yeri seçimi oldukça önemli. Güvenli yapıları barındıran, depreme dayanıklı projelerin bulunduğu bölgelerde yaşamayı tercih etmek, hem güvenlik hem de değer artışı açısından faydalı olacaktır. Ancak, bölgede fırsatçıların etkisiyle artan fiyatlardan etkilenmemek için piyasa koşullarını dikkatle incelemek gerekiyor.
3. Kira Sözleşmesi:
Kiracılar, özellikle fiyat artışlarının hızlandığı bu dönemde, kira sözleşmelerini dikkatli bir şekilde gözden geçirmelidir. Uzun vadeli kontratlar, ani fiyat artışlarına karşı bir koruma sağlayabilir. Ayrıca, kiracılar için yapılacak kira zamlarının yasal sınırlar içinde olup olmadığını kontrol etmek önemlidir.
4. Yatırımcılar İçin Uzun Vadeli Perspektif:
Yatırımcıların kısa vadeli kazançlara odaklanmak yerine, uzun vadeli düşünerek güvenli ve sağlam projelere yönelmeleri önerilmektedir. Depremler, gayrimenkulün değerini kısa vadede etkilese de, sağlam yapılar ve doğru lokasyonlarda yapılan yatırımlar uzun vadede değer kazanmaya devam edecektir.

İstanbul’daki gayrimenkul piyasası, geçtiğimiz hafta yaşanan depremle birlikte yeniden şekilleniyor. Güvenli ve sağlam yapılar, artık sadece konfor değil, aynı zamanda hayati bir ihtiyaç haline geldi. Fırsatçıların sektördeki etkisi ise, piyasadaki denetimlerin ne kadar önemli olduğunu bir kez daha gösterdi. Ancak doğru bilgi ve uzman rehberliğiyle, hem alıcılar hem de kiracılar, bu dönemde sağlıklı ve bilinçli kararlar verebilirler.

Doğan Volkan MAZMAN